Info M Vesti iz Mladenovca i okoline
Povezane vesti
Sekcija Kosmajskog partizanskog odreda, opštinskog odbora UBNOR-a Mladenovac, organizovala je svečanost povodom 76 godina od formiranja odreda. Nakon odavanja počasti i polaganja venaca na spomenik na Kosmaju, prisutnima se, između ostalih, obratio i predsednik gradske opštine Mladenovac, Vladan Glišić.
Glišić je pozdravio prisutne učesnike Narodnooslobodilačkog rata, predstavnike gradske opštine Sopot i članove UBNOR-a. On je čestitao Dan opštine građanima i predsedniku gradske opštine Sopota koja 2. jul obeležava kao svoj Dan opštine.
– U ime gradske opštine Mladenovac koja je sa svoje teritorije dala veliki broj boraca u toku drugog svetskog rata, hvala što ste danas sa nama na obeležavanju dana koji je značio početak organizovanog otpora fašističkom teroru u ovom delu Šumadije. Godine prolaze i na žalost sve je manje živih učesnika ovih događaja, a time i sećanja na ovo vreme sve su manje dostupna. NJihovo prisustvo danas nas obavezuje da je odgovornost prema sećanju zajednička, da odbranimo jasnu granicu između dobra i zla. Zaborav je jedna vrsta zločina prema ljudima i prošlom vremenu, prema njihovim zaslugama i nesebičnoj žrtvi.
altKosmajski kraj nije mogao kroz svoju istoriju drugačije, već samo antifašistički, protiv svakog ugnjetavanja, nasilja, netolerancije, ubistava i genocida. Taj impuls antifašizma iznedrio je kosmajske partizane, a njihove najveće vrednosti bile su ljudskost , hrabrost i borba za slobodu i opstanak svojih korena i potomaka na ovom prostoru.
Danas se osećam ponosno što se nalazim ispred ovog spomenika, svetionika slobode i stradanja i želim da slobodarski duh i želja za napretkom i slobodom krase buduće generacije. Hvala vam za ove trenutke sećanja na našu slavnu prošlost – rekao je Glišić.
Nakon pozdravnih govora i evociranja uspomena na period kada je formiran Kosmajsko – partizanski odred, na platou ispred spomenika priređen je prigodan kulturno-umetnički program.
Kosmajsko-posavski partizanski odred formiran je na Kosmaju, 2. jula 1941. godine. Na tom sastanku učestvovalo je 40 komunista Srezova kosmajskog i posavskog (Obrenovac-Umka). Formiran je štab i četiri čete. Za komandanta odreda određen je Koča Popović.Prve akcije počinju tokom jula iste godine, sitne i krupne sabotaže, rušenje telefonskih stubova, mostova, pruga, altrezoružavanje žandarmerijskih vlasti, zabrana rada organima okupatorske vlasti. Odred je prvim akcijama počeo da privlači sve veći broj članova i okupator radi obezbeđivanja šire okoline Beograda, pre svega komunikacije preko pruge Beograd – Niš, avgusta 1941. godine preduzima ofanzivu na Kosmaj u kojoj učestvuje oko 15.000 vojnika. Veći deo odreda bio je van Kosmaja, a u borbama je poginulo 28 boraca Kosmajskog odreda. Odred je novembra 1941. godine zahvaćen prvom neprijateljskom ofanzivom i sa ostalim partizanskim snagama povlači se u Sandžak. U trenutku napuštanja svog područja operativnog rada odred je brojao oko 250 boraca. U Sandžaku učestvuje u borbama, kada početkom januara 1942. godine, dobija naređenje da se vrati u zapadnu Srbiju i odatle na svoju teritoriju, Kosmaj.
Prilikom povratka Kosmajski odred doživljava svoj najveći poraz. Opkoljen u ataru sela Tulež blizu Lazarevca na jednom malom prostoru gine preko 30 boraca, a više od toga je ranjeno. Iz tih borbi preživelo je svega 35 boraca. Od preživelih formira se jedna četa da bi se u proleće 1943. ponovo formirao poseban Kosmajski odred koji nastavlja sa akcijama sve do svog uključenja u masovnije partizanske formacije u oktobru 1944. godine, u vreme borbi za oslobođenje Beograda. Tokom svog četvorogodišnjeg postojanja Kosmajski odred je imao veliku podršku naroda i okolnih sela što je dovelo do toga da Nemci i četnici u znak odmazde vrši masovne pokolje i streljanja u Draževcu, Drugovcu, Vraniću, Malom Požarevcu …
Izvor: Mladenovac.rs
